Ο άνθρωπος που έβλεπε τους απολυμένους να θρηνούν

Η περίοδος που διανύουμε είναι ίσως η χειρότερη για να παρακολουθησει κανείς την ταινία του Jason Reitman Up in the Air . Για τον απλούστατο λόγο ότι ο βασικός χαρακτήρας που σκιαγραφεί , είναι δυνάμει αχώνευτος. Ο κύριος Ράϊαν Μπίγκαμ(εξαιρετικός ο George Clooney, απορώ με τον εαυτό μου πως θαυμάζω τις υποκριτικές ικανότητες αυτού του ερμητικού ηθοποιού)είναι υπάλληλος εταιρειας με αντικείενο εργασιών τις απολύσεις. Μάλιστα, σωστά διαβάσατε, απολύσεις προσωπικού άλλων εταιρειών, οι οποίες, όπως μας ενημερώνει ο ίδιος ο Μπίγκαμ, είναι πολύ "κότες" για να τολμήσουν ν'απολύσουν οι ίδιες τους υπαλλήλους τους γιαυτο και προσλαμβάνουν τον Μπίγκαμ να κάνει τη βρώμικη δουλειά. Καθαρές δουλειές, ψύχραιμες , βασισμένες σε οδηγίες που ακολουθούνται πιστά και εγγυώνται "ομαλή μετάβαση των απολυμένων στο επόμεν στάδιο, και ελαχιστοποίηση των αγωγών εκ μέρους τους"...
Ο δήμιος Ράϊαν, ακολουθεί συγκεκριμένη τακτική προκειμένου ν' αποκεφαλίσει αναίμακτα , στεγνά, εκατοντάδες άτυχους, κάθε φορά. Ο κύριος Μπίγκαμ ειναι ο άνθρωπος που δεν θέλεις να γνωρίσεις ποτέ. ΑΝ δεν εισαι του σιναφιού του. Ειναι ο νεκροθάφτης που χαίρεται επειδή έπεσε επιδημία πανώλης στην πόλη, ούτως ειπείν. Για την ακριβεια ο προϊστάμενός του είναι ακριβώς αυτος ο τύπος. Ο κύριος Μπίγκαμ, ζεί για να δουλεύει. 'Ολη του η ύπαρξη δομείται, εξελίσσεται και περιστρέφεται γύρω απ ΄τη δουλειά του και μόνο. Ισως βέβαια επειδη για 250 μερες τουλάχιστον, ετησίως, βρίσκεται στον αέρα. Αυτο που οι φυσιολογικοί α΄νθρωποι, κανουν αγκομαχώντας τις περισσοτερες φορές, οι άνθρωποι με άλλα ενδιαφέροντα και χόμπι, εκείνος το λατρεύει. Ζεί μεσα του, δεν μπορεί να σκεφτέι τον εαυτό του εκτός αυτου του πλαισίου. Οι πρωτες σκηνες της ταινίας, όπου σε γρήγορους ρυθμούς και με την κυνική αφήγηση του Μπίγκαμ για υπόκρουση, μαθαίνουμε το τι ακριβώς κάνει , ειναι απολαυστικές. Ο Μπίγκαμ ειναι ο σύγχρονος νομάς-εργαζόμενος, αυτος για τον οποίο εχζουν φταιχτεί τα ξενοδοχεια μετα δωματια-κάψουλες, τα smart-phones και τα lap tops που όλο και συρρικνώνονται σε μέγεθος. Ξερει τι να φαει, που, τι να αποφύγει και σε τι να ενδώσει, ώστε ναφτασει οσο το δυνατόν πιο cool και ατσαλάκωτος στον προορισμό του.
Έχει ζωή αυτος ο άνθρωπος; Αυτη η μηχανή απολύσεων; Τι σκατά κάνει επιτέλους; Η δουλειά του συνίσταται στο ν' αφήνει τους άλλους χωρίς δουλειά... Αυτο κάνει. Με βαρύτατο τίμημα όμως. Ετσι πρέπει. Σε μιά εκπληκτικη σκηνή, όπου ο Ράϊαν, εχει φτασει επιτέλους το στόχο του , να καλύψει 10.000.000 μιλια πτήσεων, εχει την τιμή/βραβείο, να συνομιλήσει με έναν απ ΄τους κυβερνήτες του αεροπλάνου που επιβαίνει. Εκείνος τον ρωτάει: "απο ποθ ειστε αλήθεια;" Κι ο Ράϊαν, αφού εχει υποστεί μία εσωτερική αλλαγή, επαναλαμβάνει την ερώτηση και συνειδητοποιεί ππως δεν ειναι απο πουθενά.Νιώθει πως δεν έχει τόπο καταγωγής. Ενα σταθερο σημειο αναφοράς στο έδαφος. " Από δω ειμαι" του λεει , και πεθαίνει μέσα του.
Ο μονίμως ταξιδιώτης, πουσπίτι του θεωρεί την ομοιόμορφη και επαγγελματική φιλοξενία των ξενοδοχείων, που δεν εχει κανεναν δεσμό, με κανεναν, όσο αξιοζήλευτος κι αν φαντάζει, κρυβει έναν μονήρη άνθρωπο, που άνευ δουλειάς,απλώς δεν υπάρχει. Και δυστυχώς φαινεται πως έχει αξιο διάδοχο σ'αυτη τη δουλειά. Το πουλέν της εταιρείας, ονοματι Νάταλι Κίνερ, μία κανονικη killer υπαλληλος, με πρωτοποριακές ιδέες μειωσης του κόστους και βετιστοποίησης αυτου που κάνουν, ειναι έτοιμη να εφαρμόσει στην πραξη , δηλαδη πάνω σε καποιους άτυχους εργαζόμενους, τις γνώσεις της και τις ιδεες της. Με οποιοδήποτε κόστος. Η Anna Kendrick ειναι απολαυστικά σπαστική, ενα τεμενος πειθαρχίας και ψυχραιμίας, μεχρι να σκασει βεβαια το τσουνάμι του απρόβλεπτου, όταν οι υπο απόλυση εργαζομενοι μαθαινουν το κακό νεο.
Πανεξυπνη ταινία, με σφιχτοδεμένο σενάριο , και πανέξυπνα κυνικές ατάκες, π.χ.:
" α, εχεις αξιοπρέπεια- δηλαδη αντί να τους καρφωνεις το μαχαίριο στην πλάτη το καρφώνεις στο στηθος;" (Διαλογος μεταξυ του Ράϊαν και του προϊσταμενου του, ο οποιος υπεραμύνεται των καινοτομιών που εισηγείται η Νάταλι). Η' " ειμαι ακριβως όπως εσύ ,με τη μονη διαφορά ότι έχω κόλπο"( διαλογος μεταξυ του Ράϊαν και της Αλεξ(φοβερή η Vera Farmiga), της δυναμικης και ωραίας Αλεξ, άλλη μια νομάς-εργαζόμενη η οποία , χωρις να το επιδιώκει, του δειχνει πως ακριβως νιωθει μια γυναικα, οταν της φερονται με τον τροπο που εκεινος θα φεροταν σε μια ομόφυλή της. Η ισοτητα των φύλων σε πλήρη εφαρμογή.
Παρόλο που η ταινία ολισθαίνει ελαφρώς στην προπαγάνδα περι της αξίας της οικογένειας, δεσμών κ.λ.π. μπολιάζοντας αυτο το απάνθρωπο, κατ' ουσίαν , εργο με συναίσθημα, μας αφηνει ανικανοποίητους πιστευω με το φινάλε του. Δεν μου εγινε σαφες, αν ο Ράϊαν, τελικά παρατάει αυτο που κανει, ή επιστρεφει δριμύτερος και κυνικότερος, μετα την αποκάλυψη της κρυφής ζωης της Αλεξ. Η σκηνή όπου περιμένοντας στο αεροδρόμιο για αλλο ένα επαγγελματικο ταξίδι,αφήνει τη χειρολαβή της βαλίτσας του , η οποια αποτελουσε προέκταση του χεριού του, αποτελει μία μεταφορά για το τι προτίθεται να κάνει ο Μπίγκαμ στο μελλον ή όχι;
'Οταν βγάζεις το ψωμί σου με το να στελνεις συνανθρώπους σου στο ταμείο ανεργίας, αργα ή γρήγορα , θα πληρωσεις το τίμημα. Λετε τελικά να απονέμεται Δικαιοσύνη σ'αυτο το σκατόκοσμο;

Φράνσις